امروزه با گسترش صنعت، شاهد ظهور و تولید طیف وسیعی از لوله های صنعتی و ساختمانی هستیم که هر کدام کاربرد و ویژگی متفاوتی از بقیه داشته و حتی روش های ساخت آن ها نیز با یکدیگر فرق می کند.
مهندسان حوزه صنایع و تاسیسات، لوله ها را با توجه به کاربرد، شکل، اندازه و متریال آن ها به دسته بندی های مختلفی تقسیم می کنند و هر کدام از این انواع لوله، مناسب استفاده در شرایط و مکان خاصی است که باید به آن توجه شود.

لوله ها انواع مختلفی دارند و دسته بندی های مختلفی از جنبه های گوناگون مانند جنس، سایز، کاربرد و حتی فرآیند تولید برای آن ها تعریف شده است. اما به طوری کلی لوله ها را بر اساس جنس و متریال به دو دسته کلی لوله های فلزی و لوله های غیرفلزی تقسیم می شوند.

لوله چیست؟

لوله یک استوانه تو خالی است که معمولا سطح مقطع دایره ای شکل دارد و برای انتقال موادی که سیال (مایعات، گازها، و حتی بعضی مواد جامدی ریز و پودری) هستند و می توانند از جایی به جای دیگر حرکت کنند، استفاده و غالبا از جنس فلزات و یا مواد پلاستیکی ساخته می شود. استانداردهای بین المللی و ملی مختلفی برای تولید لوله ها وجود دارد و آن ها را معمولا با رعایت یک یا چند مورد از این استانداردها تولید می کنند؛ به همین دلیل بسته به لوله انتخابی شما که از چه استاندارد و موادی در آن استفاده شده، قیمت لوله و کیفیت آن نیز متفاوت است.

سطح مقطع لوله ها لزوما دایره ای و گرد نیستند و به شکل مربع و مثلث هم وجود دارند؛ اما به دلیل اینکه حرکت مواد در لوله های استوانه ای و گرد راحت تر است، لوله های دایره ای محبوب تر هستند و بیشترین کاربرد را در انواع صنایع دارند. اگر بخواهیم دقیق تر به این مورد نگاه کنیم، معمولا در صنایع برای نام گذاری لوله های با سطح مقطع دایره ای از کلمه (pipe) استفاده می شود و برای اشکال دیگر کلمه (tube) به کار برده می شود. اما در بیشتر نقاط جهان pipe یا همان لوله کاربرد دارد. لوله ها در انواع صنایع کوچک و بزرگ و همچنین در منازل و ساختمان ها کاربرد دارند. سیستم لوله کشی صنعتی که در صنایع، کارخانه ها و نیروگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد را piping و سیستم لوله کشی ساختمانی را plumping می گویند.

سیستم های لوله کشی در انواع صنایع برای تکمیل مسیر و مرتبط کردن لوله ها به هم از اتصالات استفاده می کنند که انواع مختلفی از جمله، زانو، سه راهی و... دارند. این اتصالات یا به صورت قطعات جداگانه ساخته می شوند و یا خود لوله را با فرآیندهای خم کرده و شکل می دهند. در هر کدام از این حالت ها اتصالات نقش مهمی را در سیستم لوله کشی ایفا می کنند و باید کیفیت و استانداردهای لازم را داشته باشند.

لوله ها به طور کلی توسط قطری که دارند مشخص و دسته بندی می شوند و برای این کار از محاسبه دو نوع قطر قطرثابت خارجی (OD) و قطر داخلی لوله (ID) استفاده می کنند.
لوله ها را معمولا با استانداردها و قطر و اندازه های ثابتی در صنایع تولید می کنند؛ اما گاهی لوله هایی با اندازه و حتی استاندارد سفارشی نیز ساخته می شود که در صنایع حساس و راهبردی مانند صنعت نفت و پتروشیمی کاربرد دارند. نرخ این لوله ها باتوجه به فرآیند ساخت و مواد اولیه متفاوت است؛ مثلا قیمت لوله مانیسمان با لوله سیاه ساده فرق دارد.

کلاس لوله چیست؟

کلاس های مختلفی در دنیا برای رده بندی لوله ها از جنبه های مختلف مانند، ضخامت، فشار، وزن و... وجود دارد که مهم ترین و پرکاربردترین آن ها سیستم ارائه شده توسط سازمان استاندارد آمریکا به نام استاندارد (ANSI) است که بیشتر مهندسان و تکنسین ها در سرتاسر دنیا از جمله کشور خودمان از این روش برای کلاس بندی لوله ها استفاده می کنند.
در این روش درجه بندی لوله ها بر اساس توانشان در برابر فشار صورت می گیرد و برای بیان این ویژگی از واحدی به نام (schedule number) یا عدد اسکجوئل که همان شماره رده بندی لوله است، استفاده می شود.

در صنایع، اسکجوئل لوله، بیان گر مشخصات اساسی از جمله ضخامت، ابعاد لوله و فشار قابل تحمل برای لوله ها است.

یازده عدد اسکجوئل در صنعت برای بیان ویژگی های لوله ها و رده بندی آنان وجود دارد که عبارتند از:

۵، ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰، ۶۰، ۸۰، ۱۰۰، ۱۲۰، ۱۴۰، و ۱۶۰.

فرمول محاسبه عدد اسکجوئل لوله ها به شکل زیر بوده و عدد بدست آمده را با گرد کردن به صورت یکی از اعداد یازده گانه بالا بیان می کنند.

Schedule number = (1000) (p/s)

در این فرمول p بیان گر فشارکاری داخلی و s به معنای تنش مجاز مصالح در شرایط استفاده است. به طور مثال، لوله های فولادی معمولی دارای تنش مجاز ۱۰۰۰۰ (psi)، در شرایط استفاده فشار داخلی ۳۵۰ (psig) هستند که طبق فرمول، عدد اسکجوئل برای این لوله ها در این شرایط عدد 40 به دست می آید.

استانداردها و کلاس بندی های متفاوت دیگری برای لوله ها طراحی شده است، اما به طور کلی لوله ها را با دسته بندی زیر می شناسند و استفاده می کنند.

لوله استاندارد : برای لوله های ساختمانی و سیستم های کم فشار
لوله های تحت فشار : جهت انتقال مواد در فشار و دما بالا
لوله های خطوط صنعتی : مورد استفاده در خطوط انتقال نفت و پتروشیمی

در صنایع جداولی کاربردی برای انواع لوله ها از نظر شکل، سایز، قطر و... طراحی شده که کار را برای انتخاب لوله ها ساده تر می کنند. جدول وزن لوله یکی از پرکاربردترین این دسته بندی ها است. لوله ها در هر مکان و شرایطی که استفاده شوند، باید استانداردهای لازم در تولید و به کارگیری آن ها رعایت شده باشد تا از خطرات و خسارات احتمالی در آینده جلوگیری شود.

انواع لوله

لوله ها انواع مختلفی دارند و دسته بندی های مختلفی از جنبه های گوناگون مانند جنس، سایز، کاربرد و حتی فرآیند تولید برای آن ها تعریف شده است. اما به طوری کلی لوله ها را بر اساس جنس و متریال تقسیم و نامگذاری می کنند.

لوله ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

1- لوله های فلزی
2- لوله های غیرفلزی

هر کدام از این دو دسته، خود انواع و اشکال گوناگونی دارند که در ادامه به بررسی پرکاربردترین آن ها خواهیم پرداخت.

لوله های فلزی

این گروه همان طور که از نامشان پیداست از انواع فلزات ساخته می شوند و عبارتند از:

- لوله فولادی
- لوله چدنی
- لوله مسی

لوله فولادی

این دسته از لوله ها که از جنس آهن می باشند را می توان پراستفاده ترین و گسترده ترین نوع لوله از نظر انواع دانست.

لوله های فولادی در انواع و کاربردهای مختلفی تولید می شوند که مهم ترین آن ها عبارت است از :

لوله گالوانیزه

این نوع لوله که از ورق های فولادی ساخته می شود به سه دسته سبک، متوسط و سنگین دسته بندی می شود. لوله گالوانیزه که از ورق های سیاه و فولادی به دلیل استحکام بالا تولید شده اند و مقاومت در برابر خوردگی از دیرباز دارند به عنوان یک لوله قابل اعتماد در سیستم های لوله کشی خانگی مورد استفاده قرار می گرفتند.

لوله مسی

لوله های مسی در برابر خوردگی بسیار مقاوم اند و معمولا در سیستم های لوله کشی آب از آن ها استفاده می شود و معمولا نسبت به رقبای پلاستیکی خود قیمت بالاتری دارند، اما کیفیت و دوام بالای آن ها می تواند این مورد را پوشش دهد. لوله های مسی به دو دسته ثابت و انعطاف پذیر تقسیم می شوند. لوله مسی باتوجه به کاربرد بالای آن نسبت به سایر انواع این محصول، ممکن است بالاتر باشد اما به کیفیت آن می ارزد.

لوله داربستی

این لوله های فولادی شاید تنها نوع از لوله ها باشند که برای انتقال و جابجایی مواد مورد استفاده قرار نمی گیرند؛ بلکه کاربرد اصلی آن ها، استفاده در داربست های ساختمانی است. این لوله ها بسیار مقاوم هستند و طول عمر نسبتا خوبی نیز دارند. قیمت لوله داربست، باتوجه به کابرد بالای آن در ساختمان سازی، برای پیمانکاران مورد اهمیت است.

لوله مانیسمان

برای آشنایی با لوله مانیسمان و انواع آن اول از هرچیز باید بدانید که این لوله ها همان لوله های فولادی بدون درز هستند و از مستحکم ترین و قابل اعتمادترین انواع لوله برای انتقال مواد صنعتی به حساب می آیند. ویژگی اصلی این لوله ها نحوه ساخت آن هاست که باعث می شود ریسک نشتی مواد در خطوط انتقال را به کم ترین مقدار خود برساند.

لوله چدنی

لوله های چدنی که با روش ریخته گری تولید می شوند، مقاومت و طول عمر خوبی دارند و اغلب در سیستم های لوله کشی با فشار پایین مورد استفاده قرار می گیرند و جز لوله های صنعتی محسوب می شوند.

کاربرد انواع لوله

همین طور که گفته شد امروزه انواع مختلفی از لوله ها مورد استفاده قرار می گیرند و هر کدام برای کاربرد و مکانی خاص تولید می شوند. لوله ها معمولا در انواع صنایع بزرگ از جمله نفت وگاز، پتروشیمی، سیستم لوله کشی شهرها، کارخانه ها و صنعت ساختمانی کاربرد دارند. به طور کلی می توان کاربرد لوله ها را به شکل زیر بیان کرد :

1- انتقال مواد نفتی و پالایشگاهی
2- خطوط انتقال آب
3- سیستم لوله کشی کارخانه ها و تولیدی ها
4- سیستم فاضلاب
5- لوله کشی آب منازل

عوامل موثر در قیمت لوله فلزی

قیمت لوله آهنی تحت تأثیر عددی از عوامل قرار می گیرد که برای درک بهتر عوامل موثر در تعیین قیمت لوله فلزی، می توان به موارد زیر اشاره کرد :

قیمت و کیفیت مواد اولیه : نوع و کیفیت مواد اولیه مورد استفاده در تولید لوله فلزی از عوامل اساسی در تعیین قیمت جهانی لوله است. فلزهای مختلف مانند فولاد کربنی یا آلیاژهای خاص دارای هزینه های تولید متفاوتی هستند که تاثیر مستقیمی بر قیمت دارند.

قطر، ضخامت و رده لوله : ابعاد فیزیکی لوله فلزی نیز به عنوان یک عامل مهم در تعیین قیمت مطرح می شود. لوله های بزرگتر و با ضخامت بیشتر معمولا به دلیل داشتن ساختار فنی مقاوم تر، از قیمت بیشتری برخوردارند.

فرآیند تولید : روش های مختلف تولید لوله آهنی مانند لوله درزدار یا بدون درز، می توانند تأثیرات قابل توجهی بر قیمت لوله فولادی داشته باشند. فرآیند های پیچیده تر ممکن است به هزینه های بیشتری منجر شوند.
نوع پوشش : در برخی موارد، لوله های فلزی با پوشش های محافظی مانند گالوانیزه کردن یا رنگ آمیزی عرضه می شوند که این نیز تاثیری بر قیمت دارد.
میزان تقاضا و عرضه : عوامل بازاری مانند حجم درخواست در بازار نیز تاثیر زیادی بر قیمت لوله های فلزی دارند. تغییرات در این نرخ ها ممکن است بازار را تحت تاثیر قرار دهند.

علاوه بر این موارد، نکات دیگری همچون برند کارخانه تولید کننده، نوسانات بازار ارز و آهن آلات و مواردی از این دست نیز می تواند در تعیین قیمت لوله آهنی سیاه تاثیر داشته باشد. در نتیجه، قیمت خرید لوله فلزی توسط ترکیب این عوامل تعیین می شود و می تواند متغیر باشد.

ضخامت های پرکاربرد لوله فلزی

لوله های فولادی با ضخامت های مختلف در بازار موجود هستند و انتخاب ضخامت مناسب برای پروژه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در ادامه به معرفی پرفروش ترین ضخامت های لوله در بازار می پردازیم و قیمت های آن ها را برای شما توضیح می دهیم :

لوله 20 اینچ : لوله های 20 اینچی به عنوان یکی از انتخاب های متداول در پروژه های ساخت و ساز و انتقال گاز و مایعات به کار می روند. بسته به برند و کارخانه تولید کننده، قیمت لوله فولادی 20 اینچ می تواند از تنوع برخوردار باشد.
لوله 2 اینچ : به عنوان یکی دیگر از انواع پرکاربرد لوله آهنی، قیمت لوله های 2 اینچی تحت تاثیر عوامل متعددی مثل نرخ دلار، اخبار سیاسی و تغییرات اقتصادی قرار می گیرد.
لوله 4 اینچ : لوله های 4 اینچی به طور معمول در صنایع کشاورزی برای جابجایی مواد نفتی و گازها استفاده می شوند. قیمت لوله فلزی 4 اینچ با توجه به کاربری خاص آن، بسته به ساختار، آلیاژ و استانداردهای به کار رفته در تولید آن تعیین می شود.
لوله 6 اینچ رده 40 مانیسمان : این نوع لوله فلزی نیز برای جابجایی مواد نفتی و گازها استفاده می شوند. وزن تقریبی این لوله ها به 170 کیلو می رسد.
لوله 5 اینچ : لوله های 5 اینچی با وزن تقریبی 130 کیلوگرم معمولا در مقابل شرایط محیطی نیز مقاومت خوبی دارند و می توانند مواد نفتی و گازها را به خوبی جابجا کنند.

قیمت لوله فلزی، تحت تاثیر عوامل متعددی مثل نرخ دلار و شرایط بازار، میزان عرضه و تقاضا، جنس کیفیت آلیاژ به کار رفته در تولید و برند کارخانه تولید کننده، قرار می گیرند.

قیمت لوله های کیان آلیاژ

جهت اطلاع از قیمت لوله کیان آلیاژ می توانید با شماره 03155503344 و 03155503355 تماس حاصل فرمائید.

ناودانی

قوطی و پروفیل

کلاف

لوله

میلگرد ساده

میلگرد آجدار

سپری

تیرآهن